Разработка схем окраски

Одним из направлений деятельности компании «КАЗАВИАТЕХНОЛОГИЯ» является выполнение работ по разработке дизайна внешней окраски авиационной техники военного и гражданского назначения.              

Разработка дизайна производится в соответствии с отраслевыми правилами Комитета гражданской авиации (для авиационной техники, эксплуатирующейся в поднадзорных Министерством транспорта и коммуникаций Республики Казахстан авиакомпаниях), требованиями Сил воздушной обороны (для авиационной техники, эксплуатирующейся в Министерстве обороны Республики Казахстан), Пограничной службы (для авиационной техники, эксплуатирующейся Комитетом национальной безопасности Республики Казахстан), другими действующими нормами, а также исходя из углубленного анализа форм и поверхностей объекта разработки.

Зачастую, многие эксплуатанты берутся самостоятельно разрабатывать схемы окраски своих воздушных судов. У некоторых это получается, но у большинства такие схемы могут оцениваться неоднозначно, поскольку такой дизайн не предусматривает особенностей конструкции/поверхностей самолета, порядок формирования цвето-графических параметров ливреи, а также соответствия целям применения авиационной техники.

 

1. Разработка дизайна внешней окраски (маскировочных схем окраски) для авиационной техники государственной авиации

В зависимости от характера объекта, окружающего фона и задач маскировки возможна разработка следующих видов внешнего дизайна окраски - маскировочного окрашивания:

- защитная окраска - обычно одноцветная, наименее заметная на данном фоне местности. Например, в летнее время при зеленом растительном покрове это будет зеленая окраска с яркостью и цветом травы; зимой, при снежном покрове -  белая окраска с коэффициентом яркости 0,7 - 0,8; для пустынной местности защитная окраска имеет цвет песка (песочный, светло-песочный). Защитная окраска применяется при окраске объектов на однообразном фоне;

- подражающая (имитирующая) окраска - многоцветная, воспроизводящая на поверхности маскируемого объекта и вблизи расположенной от него поверхности участка местности цветной рисунок конкретного участка фона. Назначение подражающей окраски - обеспечить максимальное слияние поверхности маскируемого объекта по рисунку и цвету с фоном. Применяется главным образом для маскировки стационарных объектов;

- деформирующая окраска (именуемая ранее камуфляжем) - крупнопятнистая, многоцветная, применяется только для окраски подвижных объектов, в том числе и самолетов, обладающих резко выраженной типичной формой, значительными габаритами и отчетливо заметных на переменных фонах. Эффект деформирующей окраски заключается в том, что каждый раз часть пятен окраски сливается для наблюдателя с изменившимся участком фона. Этим достигается искажение и неузнаваемость оставшейся видимой части формы и контуров объекта;

- Пиксельный камуфляж (цифровой камуфляж) - новое поколение  деформирующей окраски. Цифровой камуфляж более эффективно нарушает симметрию очертаний объекта, из-за особого восприятия глазом рисунка, разбитого на прямоугольные части картинки, а также за счет отсутствия явных стыков цветов.

Компанией также разрабатывается дизайн окраски кабин и салонов воздушных судов.

В соответствии с Приказом Министра обороны Республики Казахстан от 15 сентября 2004 года № 560 об утверждении и введении в действие Правил нанесения государственных и регистрационных опознавательных и дополнительных знаков на государственные воздушные суда Республики Казахстан предусматриваются соответствующие знаки.

Специалистами компании возможна разработка стандарта (правил) нанесения маскировочной окраски самолетов и вертолетов, основанная на анализе свойств местности, демаскирующих признаки авиационной техники. За основу при разработке схемы маскировочного покрытия берутся типичные для фона (предварительно измеренного цифровыми цвето/спектро-графами) данной местности пятна и линии, выделяющиеся цветом, своеобразием рисунков и оттенков, учитывающих так же особенности их изменения в разное время года. Проектирование производится с применением цифровых технологий, путем компьютерного моделирования - анализа и сопоставления объекта разработки с подстилающей поверхностью а также на разных высотах, как в статике так и в динамике, позволяющими выбрать наиболее оптимальные - действующие решения.   

Используя данные подходы, также возможна разработка аналогичных стандартов для техники и стационарных сооружений других родов войск.

Цветовая гамма маскировочного покрытия указывается в соответствии с действующими каталогами цветов.

 

2. Разработка дизайна внешней окраски авиационной техники гражданской авиации

Для воздушных судов гражданской авиации существует множество типовых и опробованных временем схем, применяемых авиакомпаниями во всем мире. Однако каждому эксплуатанту хочется подчеркнуть свою индивидуальность и оригинальность, выраженные во внешнем виде его авиапарка. Наша компания имеет возможность реализовать любые, как скромные, так и самые амбициозные пожелания Заказчика, адаптируя их при этом под имеющиеся воздушные суда, современные технологии покраски и лакокрасочные материалы, с тем, чтобы эти разработки были реализуемыми.

При разработке схем внешней окраски, в соответствии с Приказом и.о. Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 26 октября 2010 года № 477 Об утверждении Правил нанесения государственных, регистрационных опознавательных и дополнительных знаков на гражданские и экспериментальные воздушные суда предусматриваются соответствующие знаки.

Специалистами компании возможна также разработка стандарта - фирменного стиля (правил), определяющие порядок оформления, как воздушных судов, так и форменной одежды, автотранспорта, билетов, рекламных материалов.

 

3. Построение процесса работы с Заказчиком по разработке дизайна окраски авиационной техники

В общем виде работа с Заказчиком по разработке дизайна делится на этапы и строится в следующей последовательности (включает но не ограничивается):

3.1. Этап составления технического задания на схему окраски (определяет):

- парк ВС, для которых нужно создать (адаптировать) раскраску;

- цветовую гамму и стилистику:

- для гражданских эксплуатантов - Заказчик указывает приоритетную цветовую гамму и стилистику будущей раскраски или поручает сделать выбор нам; Заказчик может сослаться на уже существующие схемы и варианты;

- для эксплуатантов государственной авиации в соответствии с действующими правилами.

- число стартовых вариантов схем окраски;

- определение необходимости оценки схемы окраски Заказчиком с помощью визуализации на компьютерной 3D - модели (аксонометрическое изображение ВС с возможностью его демонстрации под любым необходимом ракурсом) либо 2D - модели (изображение ВС в виде сверху, снизу, сбоку (левый, правый борт), в случае необходимости, с отдельным позиционированием отдельных элементов конструкции).

3.2. Этап разработки схемы окраски (производится в следующем порядке):

- проведение первого ознакомления Заказчика с 2D - моделями цветных эскизов вариантов раскраски для выбора Заказчиком одного - двух вариантов, на основе которых будет продолжаться работа.

- второе ознакомление проводится на 2D или 2D/3D - моделях. Заказчику на рассмотрение предлагаются цветные эскизы вариантов окраски выбранных ранее и доработанных по замечаниям и предложениям Заказчика. При этом Заказчиком выбирается конечный вариант, на основании которого будет производиться разработка.

- третья демонстрация проводится на 2D или 2D/3D - моделях и Заказчику на утверждение передаются эскизы в оговоренном объеме.

3.3. Этап разработки комплекта чертежей окраски ВС с письменным пояснением

Комплект чертежей на окраску с письменным пояснением позволит правильно трактовать такие параметры ливреи, как размеры, позиционирование элементов ливреи на планере, применяемые цвета. После изготовления чертежи утверждаются Заказчиком и передаются ему на бумаге и в электронном (растровом) виде. 

Компанией также разрабатывается дизайн окраски кабин и салонов воздушных судов.

Кроме того, возможна разработка индивидуальной символики/логотипов (эксплуатанта, войсковых частей, эскадрилий и т. д.), с применением (по желанию) элементов графики, как исторически сложившихся в Казахстане, конкретном войсковом формировании, корпорации, авиакомпании, так и общераспространенных в армиях мира и мировой авиационной практике.

В последующем, по желанию Заказчика, возможно авторское сопровождение процесса окраски на авиационных и авиаремонтных заводах, при окрашивании на них воздушных судов Заказчика по разработанным нами схемам и чертежам.Исходя из конкретных условий, для удобства Заказчика возможна корректировка приведенной схемы работы и взаимодействия.

_____________________________________________________________________________________

Бояу схемаларын құрастыру

 

«ҚАЗАВИАТЕХНОЛОГИЯ» компаниясы қызметінің бағыттарының бірі әскери және азаматтық әуе техникасының сыртқы боялуының дизайнын құрастыру жұмыстарын атқару болып табылады.

Дизайнын құрастыру азаматтық авиация Комитетінің саласық ережелеріне (Қазақстан Республикасының көлік және коммуникация Минисрлігіне қарасты әуе компанияларының әуе техникасы үшін),   әуе қорғаныс күштерінің (Қазақстан республикасының қорғаныс Министрлігінде қолданылатын әуе техникасы үшін), Шекара қызметінің (Қазақстан республикасының ұлттық қауіпсіздігі Комитеті қолданатын әуе техникасы үшін) талаптарына және басқа да нормаларға, сонымен қатар құрастыратын нысанның пішіні мен беткейлерін терең зерттей отырып іске асырылады. 

Көбінесе көптеген эксплуатанттар әуе кемесінің боялу схемаларын өздері құрастырғысы келеді. Кейбіреулерінде ол қолдан келсе, көбісінде мұндай схемалар дұрыс бағаланбайды, себебі мұндай дизайн ұшақтың құрылысындағы/беткейіндегі ерекшеліктерін, ливреяның түстік графикалық параметрлерінің құрылу ретін қарастыра бермейді, сонымен қатар әуе техникасын қолдану мақсатына сәйкес келмейді.

  

1. Мемлекеттік авиация әуе техникасы үшін сыртқы бояу (жасырғыш бояу схемалары) дизайнын құрастыру

Нысанның сипатына, қоршаған фонға және жасыру мақсатына байланысты сыртқы жасырып бояу дизайнінің келесі түрлерін құрастыруға болады:

- қорғаныс бояу – әдетте бір түсті, жергілікті жердің фонында аса коріне бермейді. Мысалы, жазғы уақытта жасыл желек шөпте бұл шөптің түсімен бірдей жасыл түсті; қыста қар жатқанда ақ бояу, жарықтылық коэфициенті 0,7-0,8 ; шөлді аймақ үшін түс құмның түсіне (құмды, ашық құмды түс ) ұқсатып алынады. Қорғаныс бояуы біркелкі фонда тұратын нысандарды бояуға қолданылады;

- еліктеуші (имитациялаушы) бояу  - көптүсті, жасырынатын нысанның беткейінде және оған жақын орналасқан жер көлемінің түрлі түсті суретін нақты фонға байланысты қайталайды. Еліктеуші бояудың мақсат жасырынатын нысанның суреті мен түсі бойынша фонмен максималды біркелкіленуін қамтамасыз ету. Негізінен стационарлы нысандарды жасыру үшін қолданылады;

- деформациялаушы бояу (бұрын камуфляжды деп аталатын) – ірі дақты, көптүсті, қозғалатын нысандарға ғана қолданылады, соның ішінде типтік пішіні ерекше көзге түсетін, көлемі аса ірі, ауыспалы фонда айқын көзге түсетін ұшақтарға қолданылады. Деформациялаушы бояудың әсері бақылаушының көзіне әруақытта бояудың бір бөлігі өзгерген фонмен бірлесіп көрінеді. Осылай нысанның көрінетін бөлігі мен жиектерінің өзгеруіне және танылмауына қол жеткізіледі;

- пиксельді камуфляж (сандық камуфляж) – деформациялаушы бояудың жаңа буыны. Сандық камуфляж көздің сурет көптеген тікбұрышты бөлшектерге бөлінгендіктен ерекше қабылдайтындығы және түстердің қосылған жерлері айқын көрінбегендіктен  нысан жиектерінің симметриясын тиімді бұзады.

Компания сонымен қатар әуе кемелерінің кабиналары мен салондарының боялу дизайнын құрастырады.

Қазақстан Республикасының қорғаныс Министрлігінің №560  2004 жылдың 15 қыркүйегінде бекітіліп, енгізілген Қазақстан республикасының мемлекеттік әуе кемелеріне мемлекеттік және тіркеу танымдық және қосымша белгілерді салу ережелеріне сәйкес тиісті белгілер қарастырылады.

Компания мамандары ұшақ пен тікұшақтарда жергілікті жердің әуе техникасын жасыру белгілерін жоятын  қасиеттерін талдау негізінде жасырғыш бояуларын салу стандартын (ережелерін) құрастыра алады. Жасырғыш бояудың схемасын құрастырған кезде негізге сол жердің фонына тән (алдын ала сандық түстук/спектрографтармен өлшенген) түстермен, өзіне тән суреттермен және реңімен ерекшеленетін  дақтар мен сызықтар алынады, сонымен қатар олардың жыл мезгіліне байланысты өзгеруі де есепке алынады.

Жобалау сандық технологияларды қолдана отырып, компьютерлік модельдеу жолымен – құрастыру нысанын жер бедерімен, сонымен қатар әртүрлі биіктіктерде, статикада және динамикада салыстыра отырып талдап, ең тиімді қажет шешім қабылдауға мүмкіндік береді – іске асырылады.

Бұл әдістерді қолдана отырып басқа да әскер түрлерінің техникасы мен стационарлы құрылыстардың ұқсас стандарттарын құрастыруға болады.

Жасырғыш жабындының түстік гаммасы жұмыс істеп түрған түстер каталогына сәйкес белгіленеді.

  

2. Азаматтық авиация әуе техникасының сыртқы боялу дизайнын құрастыру

Азаматтық авиациясының әуе кемелері үшін көптеген типтік және уақытпен сыннан өткен, бүкіл әлемде авиакомпаниялар қолданылатын схемалар бар. Алайда әрбір эксплуатант әуепаркісінің сыртқы түрінде көрсетілетін өзінің жекешелігі мен ерекшелігіне көңіл аудартқысы келеді. Біздің компания Тапсырыс берушінің кез келген кіші-гірім, әрі амбициозды талаптарын іске асыруға, сонымен қатар қолда бар әуе кемелерін, бояудың қазіргі заманғы технологиялары мен лакты бояу материалдарын бір біріне сәйкестендіре отырып, бұл құрылыстар іске асырылатын етіп жасауға  мүмкіндігі бар.

Сыртқы бояу схемаларын құрастыруда Қазақстан республикасының көлік және комуникация Министрлігінің азаматтық және эксперименталды әуе кемелеріне мемлекеттік, тіркеу танытқыш және қосымша белгілерді салу Ережелерін бекіту жайлы  №477  2010 жылғы  26 қазандағы Бұйрығына  сәйкес тиісті белгілер қарастырылады.

Компания мамандары фирмалық стильдегі, әуе кемесімен қатар формалық киімнің, автокөліктің, билеттердің, жарнамалық материалдард рәсімдеу ретін белгілейтін стандартты құрастыруға мүмкіндігі бар.

 

3. Әуе техникасының бояу дизайнын құрастыру бойынша Тапсырыс берушімен жұмыс үрдісін құрастыру

Жалпы алғанда дизайды құрастыру бойынша Тапсырыс берушімен жұмыс сатыларға бөлініп, келесі реттілікте құрастырылады:

3.1 Бояу схемасына техникалық тапсырманы құру сатысы:

- бояуды бейімдендіруге қажетті ӘК паркі;

- түстік гамма мен стилистика:

- азаматтық эксплуатанттар үшін Тапсырыс беруші болашақ бояудың түстік гаммасын және стилистикасын көрсетеді немесе таңдауды бізге тапсырады. Тапсырыс беруші қолда бар схемалар мен варианттарға сүйенуі мүмкін;

- мемлекеттік авиация эксплуатанттары үшін қазіргі ережелерге сәйкес.

- бояу схемаларының бастапқы варианттарының саны;

- тапсырыс беруші бояу схемаларын компьютерлік 3D (ӘК аксонометриялық бейнесі оны кез келген қажетті ракуста көруге мүмкіндік береді) моделінде немесе 2D (ӘК жоғарыдан, астынан, жанынан(оң, сол борт) көрінісі) моделінде көре отырып, бағалау қажеттілігін анықтау;

3.2. Бояу схемасын құрастыру сатысы (келесі реттілікте іске асады):

- тапсырыс беруші 2D моделіндегі бояу варианттарының түсті эскиздерімен алғаш танысып, Тапсырыс беруші екі варианттардың бірін таңдап, соның негізінде жұмыс жалғасады;

- екінші танысу 2D немесе 2D/3D моделіне өтеді. Тапсырыс берушіге бұдан бұрын таңдалып алынған және тапсырыс берушінің ескертулері мен ұсыныстары бойынша толықтырылған бояу варианттарының түсі эскиздері ұсынылады. Бұл кезде Тапсырыс беруші қорытынды вариантты таңдап, соның негізінде құрастыру жүргізіледі;

- келесі танысу 2D немесе 2D/3D моделінде көрсетіледі және Тапсырыс берушіге келісілген көлемде бекітілуге эскиздер беріледі.

3.3. ӘК бояу сызбаларының жиынтығы жазбаша түсініктемесімен құрастыру сатысы.

Бояуға қажет сызбалар жиынтығы мен жазбаша түсініктемесі ливреяның көлемі, ливрея элементтерінің планердегі орналасуы, қолданылатын түстер сияқты параметрлерін дұрыс түсінуге мүмкіндік береді. Дайындалғаннан кейін сызбалар Тапсырыс берушімен мақұлданып, оған қағаз түрінде немесе электронды түрде беріледі.

Сонымен қатар компания әуе кемелерінің кабиналары мен салондарының бояу дизайнын құрастырады.

Бұдан басқа индивидуалы символика/логотиптерді (эксплуатанттың, әскери, т.б.) Қазақстанда тарихи қалыптасқан, нақты әскери бөлімдерде, корпорацияларда, әуекомпанияларда, сондай ақ әлем әскерлерінде және әлемдік авиациялық тәжірибеде пайдаланылатын графика элементтерін құрастыру мүмкіндігі бар.

 

         

Бұдан кейін, Тапсырыс берушінің қалауына қарай, авиациялық және авиажөндеу зауыттарында, ол жерде Тапсырыс берушінің әуе кемелерін біз құрастырған схемалар мен сызбаларға сәйкес бояу кезінде бояу процестерін авторлық алып жүру мүмкіндігі бар.

Нақты шарттарға сүйене отырып, Тапсырыс берушінің ыңғайына қарай келтірілген схема жұмысынын өзгертуге және бірлесіп әрекет етуге мүмкіндік бар.

 

4. Бояу дизайнын құрастыру бойынша жұмыс мысалдарымен танысу

 

• 4.1. Пример дизайна окраски самолета Ил-76ТД
• 4.2. Пример дизайна окраски самолета Ан-12БК
• 4.3. Пример дизайна окраски вертолета Ка-32А11ВС
• 4.4. Пример дизайна вертолета Eurocopter EC-145